Thang máy là thiết bị điện tử đòi hỏi môi trường vận hành khô ráo tuyệt đối. Tuy nhiên, tình trạng thang máy bị ngập nước đang ngày càng phổ biến do ảnh hưởng của mưa lớn, triều cường hay lũ lụt bất ngờ. Khi nước tràn vào hố thang hoặc cabin, không chỉ gây hư hỏng thiết bị mà còn tiềm ẩn nguy cơ chập cháy, điện giật, rất nguy hiểm cho người dùng. Đáng lo hơn, nhiều gia đình và tòa nhà vẫn chưa có kiến thức và phương án xử lý kịp thời khi sự cố xảy ra. Việc chủ động phòng tránh và xử lý đúng cách không chỉ giúp bảo vệ tài sản, tiết kiệm chi phí sửa chữa mà còn đảm bảo an toàn thang máy và tính mạng người sử dụng. Bài viết sau Quang Minh Elevator sẽ giúp bạn nắm rõ cách phòng ngừa và xử lý hiệu quả khi thang máy ngập nước.
I. Nguyên nhân phổ biến khiến thang máy bị ngập nước
Hiểu rõ nguyên nhân gây ngập nước thang máy là bước đầu tiên để phòng tránh hiệu quả. Dưới đây là những nguyên nhân thường gặp nhất tại các công trình nhà ở và tòa nhà cao tầng:
1. Thời tiết mưa lớn, triều cường kéo dài
Hiện tượng mưa lớn nhiều giờ, triều cường dâng cao khiến nước tràn vào nhà là điều không còn hiếm gặp. Nếu hố pit thang máy nằm ở tầng hầm hoặc thấp hơn mặt đường thì nguy cơ bị nước xâm nhập là rất cao, đặc biệt là vào mùa mưa bão.
2. Vị trí lắp đặt thang máy không hợp lý
Nhiều công trình đặt thang máy gần nhà vệ sinh, khu kỹ thuật nước, hoặc không bố trí hệ thống thoát nước hiệu quả quanh hố thang. Khi có sự cố rò rỉ, nước rất dễ theo đường ống, kẽ hở len lỏi vào trong cabin thang máy hoặc giếng thang.
3. Chống thấm hố pit kém chất lượng
Trong quá trình thi công, nếu chủ đầu tư bỏ qua quy trình chống thấm đáy hố thang hoặc sử dụng vật liệu không đạt chuẩn, nước mưa hoặc nước ngầm sẽ từ từ ngấm vào gây ẩm ướt, nhỏ giọt lâu ngày, ảnh hưởng trực tiếp đến các thiết bị điện tử bên trong thang.
4. Sự cố từ hệ thống nước trong nhà
Không ít trường hợp thang máy gia đình bị ngập do đường ống nước bị vỡ, nước sinh hoạt tràn hoặc bể chứa bị rò. Những sự cố tưởng như đơn giản này nếu không phát hiện sớm có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.
II. Hậu quả nghiêm trọng khi thang máy bị ngập nước
Khi thang máy bị ngập nước, hậu quả không chỉ dừng lại ở hỏng hóc thiết bị mà còn kéo theo nhiều rủi ro lớn về an toàn và chi phí sửa chữa. Dưới đây là những ảnh hưởng nghiêm trọng có thể xảy ra:
1. Hư hỏng linh kiện, thiết bị điện
Thang máy vận hành dựa trên hệ thống điện – điện tử, vì vậy nước xâm nhập dễ khiến các linh kiện như bảng mạch điều khiển, bộ truyền động, cảm biến, đèn chiếu sáng, quạt thông gió,… bị chập cháy hoặc rỉ sét. Đặc biệt, nếu nước vào hố pit thang máy – nơi đặt nhiều thiết bị quan trọng – sẽ gây tổn thất nặng nề.
2. Mất an toàn cho người sử dụng
Một trong những nguy hiểm lớn nhất là nguy cơ chập điện, điện giật. Nếu người dùng không phát hiện kịp thời mà vẫn sử dụng thang máy khi có nước rò rỉ, rất dễ dẫn đến sự cố tai nạn nghiêm trọng. Ngoài ra, cabin ngập nước còn có thể gây kẹt người bên trong, nhất là trong điều kiện mất điện đột ngột.
3. Gián đoạn hoạt động, ảnh hưởng sinh hoạt
Khi thang máy phải dừng hoạt động để kiểm tra và sửa chữa, toàn bộ cư dân hoặc người sử dụng trong tòa nhà sẽ bị ảnh hưởng. Tình trạng này gây bất tiện, nhất là với người già, trẻ nhỏ hoặc nhà có người khuyết tật.
4. Tốn kém chi phí sửa chữa
Hư hỏng do ngập nước thường rất nặng, đòi hỏi chi phí sửa chữa cao, thậm chí phải thay thế nhiều linh kiện đắt tiền. Điều này ảnh hưởng lớn đến ngân sách của chủ nhà hoặc ban quản lý tòa nhà.
III. Cách xử lý thang máy an toàn khi có dấu hiệu ngập nước
Khi phát hiện thang máy có dấu hiệu bị nước xâm nhập, việc xử lý đúng cách và kịp thời là yếu tố then chốt để giảm thiểu hư hỏng và đảm bảo an toàn cho người sử dụng. Dưới đây là các bước cần thực hiện ngay lập tức:
1. Đưa cabin thang máy lên tầng cao nhất
Ngay khi nhận thấy có khả năng ngập nước, hãy nhanh chóng bấm thang lên tầng cao nhất hoặc ít nhất là tầng 2. Cabin được nâng cao sẽ tránh được nước tràn vào gây hư hỏng, đặc biệt trong trường hợp nước ngập từ tầng hầm hoặc mặt đất lên.
2. Ngắt toàn bộ nguồn điện thang máy
Sau khi đảm bảo không còn người bên trong, hãy ngắt cầu dao điện chính cấp cho thang máy. Nếu hệ thống có bộ lưu điện (UPS) hoặc hệ thống cứu hộ tự động (ARD, SRS), cần ngắt cả nguồn điện dự phòng để tránh trường hợp thang tự động chạy về tầng thấp và bị ngập.
3. Tuyệt đối không sử dụng thang máy
Dù chỉ có một ít nước xuất hiện trong cabin hoặc khu vực cửa tầng, tuyệt đối không bấm nút gọi thang hay cố gắng sử dụng. Nước có thể đã xâm nhập vào hệ thống điện bên trong mà bạn không nhìn thấy bằng mắt thường, gây chập cháy hoặc điện giật.
4. Gọi ngay đơn vị kỹ thuật thang máy
Liên hệ với đơn vị bảo trì, kỹ thuật chuyên nghiệp để được kiểm tra và xử lý đúng cách. Không tự tháo lắp hoặc lau khô linh kiện nếu bạn không có chuyên môn – điều này có thể làm trầm trọng thêm tình trạng hư hỏng.
IV. Giải pháp phòng ngừa thang máy bị ngập nước hiệu quả
Thay vì đợi đến khi thang máy bị ngập nước mới tìm cách xử lý, việc chủ động phòng ngừa từ sớm là biện pháp an toàn, tiết kiệm và bền vững nhất.
1. Chống thấm triệt để hố pit thang máy
Hố pit phải được chống thấm bằng vật liệu chuyên dụng và kỹ thuật đúng chuẩn ngay từ khi xây dựng. Nên ưu tiên các phương pháp chống thấm thuận và ngược để đảm bảo không có bất kỳ kẽ hở nào cho nước xâm nhập.
2. Lựa chọn vị trí xây dựng, đặt thang máy hợp lý
Tránh đặt hố pit thang máy ở những vị trí thấp trũng, dễ bị ngập úng, nguy cơ rò rỉ nước cao như nhà vệ sinh, khu vực cấp thoát nước. Nếu bắt buộc phải đặt ở tầng hầm, cần có hệ thống thoát nước tầng hầm mạnh mẽ và các biện pháp bảo vệ đặc biệt.
3. Lắp đặt hệ thống cảnh báo ngập nước FDS (Flood Detection System)
Đây là giải pháp công nghệ thông minh. Hệ thống FDS sẽ tự động phát hiện nước trong hố pit và đưa ra cảnh báo sớm, thậm chí tự động điều khiển cabin thang máy lên tầng an toàn trước khi nước dâng cao.
4. Lựa chọn thang máy thông minh chống ngập
Một số dòng thang máy hiện đại được trang bị tính năng thang máy thông minh chống ngập. Khi cảm biến phát hiện nước trong hố pit, thang máy sẽ tự động đưa cabin về tầng trên cùng và ngừng hoạt động, bảo vệ hệ thống khỏi bị hư hại.
V. Kết luận
Tình trạng thang máy ngập nước là một sự cố nghiêm trọng, đòi hỏi kiến thức chuyên môn và sự cẩn trọng cao độ trong xử lý. Hậu quả không chỉ là những thiệt hại về tài sản mà còn tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn cho người sử dụng. Việc chủ động phòng tránh ngay từ khâu thiết kế, lắp đặt và lựa chọn thang máy thông minh chống ngập sẽ giúp bạn tiết kiệm được rất nhiều chi phí sửa chữa và tránh được những rủi ro đáng tiếc.
Nếu bạn đang có nhu cầu tìm hiểu và cần được tư vấn chi tiết về giải pháp lắp đặt thang máy phù hợp nhu cầu của mình — từ lựa chọn dòng thang, thiết kế hố thang đến các yếu tố kỹ thuật an toàn và thẩm mỹ tổng thể. Hãy liên hệ ngay với Quang Minh Elevator thông qua Hotline 0981 09 38 38 để được đội ngũ chuyên gia tận tâm hỗ trợ, đưa ra phương án tối ưu nhất, phù hợp với diện tích, ngân sách và nhu cầu sử dụng thực tế của bạn.
